TÜRKİYE VE İRAN’IN ARAP BAHARI’NA YÖNELİK POLİTİKALARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ; AN ASSESTMENT OF TURKEY AND IRAN’S POLICIES INTENDED FOR ARAB SPRING

2010 yılında Tunus’ta yönetime karşı tepkiolarak başlayan ve kısa sürede Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yayılanayaklanma dalgası, bölgesel aktörlerin dış politikalarını yenidentanımlamalarını gerektirmiştir. Buayaklanma dalgası ve değişim talepleri Arap Baharı olarak adlandırılmıştır.Arap Baharı’nın ortaya koyduğu koşullar çerçevesinde bazı ülkelerde büyük çaplıgösteriler gerçekleşmiş; Tunus, Mısır gibi bazı ülkelerde gösteriler sonucu,Libya’da ise gösterilerle birlikte dış müdahale sonucu iktidarlar devrilmiştir.Suriye örneğinde olduğu gibi ise bazı yerlerde de yıllarca süren ve halaçözümsüzlüğünü koruyan iç savaşlar ortaya çıkarmıştır. Bölgenin başat gücüolmayı arzulayan ve yaşanan değişim ve dönüşüm sürecini dikkatle izleyenTürkiye ve İran, Arap Baharı’nın yaşandığı ülkeler için kimi zaman bir modelülke olarak gösterilmiştir. İki ülke de Arap Baharı’nın çıkarlarına uygun birşekilde biçimlenmesini istemişlerdir. Etkin olmaya çalışan iki ülkeninkarşılıklı ilişkilerinde ulusal ve uluslararası çıkar çakışmalarından dolayıkimi zaman gerilimler de gözlenmiştir. Bu çerçevede çalışma, Arap Baharı vegelişim sürecine dair bilgiler verdikten sonra Türkiye ve İran’ın ArapBaharı’na yaklaşımı ve beklentileri, Arap Baharı’ndan etkilenen ülkelere vebirbirlerine yönelik politikalarını ele almayı amaçlamaktadır. ; The wave of uprising, which began in Tunisia in2010 as a reaction against administration and spread to the Middle East andNorth Africa countries, forced the regional actors to redefine their foreignpolicies. This uprising wave and demand for change are called as Arab Spring.In the framework of the conditions of the Arab Spring, Power was overthrown, asa result of demonstrations in Tunisia and Egypt and foreign interventionalongside the demonstrations in Libya. As in the case of Syria, in some places,civil wars, which lasted for years and still remain unsolved, have beenrevealed. The desire to be the dominant power in the region and subsequentshifts and the process of conversion carefully, Turkey and Iran were intendedto be a model country for the countries that experienced the Arab Spring. Thetensions between the two countries, which were trying to be effective, wereobserved due to the overlap of their national and international interest. Inthis framework, this work primarily aims to give general information about theArab Spring and discuss the politics of Turkey and Iran across the regionstates and each other.