Bir siyer müellifi olarak et-Taberî: Târîhu'r-Rusül ve'l-Mülûk özelinde

Bir Siyer Müellifi Olarak et-Taberî -Târîhu'r-Rusül ve'l-Mülûk Özelinde- adını taşıyan tezimiz; giriş, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır.Girişte araştırmanın önemi, metodu ve kaynakları; birinci bölümde et-Taberî'nin hayatı, ilmî kişiliği ve et-Taberî'ye kadar siyer yazıcılığı; ikinci bölümde Târîhu'r-Rusül ve'l-Mülûk'teki siyer rivayetlerinin yazılı ve şifâhî kaynakları ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde Târîhu'r-Rusül ve'l-Mülûk'teki siyer rivayetlerinin muhteva tahlili ile et-Taberî'nin yorum ve tercihleri işlenmekte; dördüncü bölümde ise et-Taberî'nin İbn Hişâm ve İbnü'l-Esîr ile siyer rivayetleri noktasında bir mukayesesi yapılmaktadır.Sonuçta et-Taberî'nin eserini oluştururken kendinden önce yazılmış ve çoğu günümüze ulaşmamış kaynaklara dayandığı, dayandığı şifâhî kaynakların büyük oranda güvenilir kişiler olduğu, tarih, hadis ve fıkıh formasyonunu kullanarak eserini yazdığı, rivayetleri olduğu gibi aktarıp yorum ve tercihte bulunmayarak nesnel tarihçiliğin imkânına işaret ettiği, bir konuda birbiriyle çelişen rivayetleri mukayeseli bir biçimde kaydettiği tespit edilmiştir.
The dissertation titled as "al-Tabarī as an author of prophetic biography -in the case of his History of prophets and kings (ta'rīkh al-rusul wa al-mulūk)-" involves an introduction, four chapters and conclusion. In the introduction, it is discussed the importance of our research, it's method and sources. The subjects of the first part are al-Tabarī's biography, his scientific personality and historiography of prophetic biography until al-Tabarī. In the second part of the dissertation it is discussed the written and unwritten sources of the reports in Ta'rīkh al-rusul wa al-mulūk. In the third part, it is analyzed the contents of the reports about prophetic biography and al-Tabarī's comments and judgments on them. Lastly, in the fourth part, al-Tabarī is compared with Ibn al-Hishām and Ibn al-Athīr in respect to the reports about prophetical biography. As a consequence it is arrived at these conclusions: In composing his Ta'rīkh al-rusul wa al-mulūk, al-Tabarī relied on his predecessors and their works that most of them are not available to us. Beside that, his unwritten sources and personal authorities whom al-Tabarī relied on are trust-worthies. In writing his work, however, al-Tabarī used his profound knowledge about history, fiqh and hadīth as well. When he reports a historical fact through written or unwritten sources, he uses these sources objectively and reports them without any personal comments. In addition to this, in some places he uses contradictory reports, but he records them in a comparative method. Using such a method, he shows us the possibility of objectivity in historiography.