Özenle seçilmiş geri dönüşüm nesneleri: Eski şekerlikler ve yeni karton ambalajlar

Hocaoğlu, Dilek (Dogus Author) -- Conference full title: 5. Türkiye Tasarım Tarihi Topluluğu, 13-14 Mayıs 2010, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir. Misafir ya da konuk kelimesinin Türk Dil Kurumu sözlüğündeki anlamı “bir yere veya birinin evine kısa süre kalmak için gelen kimse”dir. Ancak bu yalın anlamın dışında bu kelime ev sahibi için daha özel bir anlam ifade etmektedir. Özellikle misafirin baş tacı edildiği Anadolu’da misafire ilgi göstermek, en iyi şekilde ağırlamak misafirperverliğin en önemli şartıdır. Günümüzde özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde yaşayan insanların yoğun iş temposu nedeniyle birbirini ziyaret etme olanağı kısıtlanmıştır. Ancak yine de bayramlar gibi özel günlerde ziyaretler yapılmaktadır. Bu kısa ziyaretlerdeki en önemli ritüel misafire kolonya ve şeker ikram etmektir. Şeker, çikolata veya lokumun ikram edildiği özel kâseler genelde cam ya da seramikten yapılmış özenle seçilmiş ürünlerdir. Son yıllarda ilerleyen ambalaj sanayinin ve ambalaj tasarımlarının çok daha kaliteli olmasıyla birlikte birçok firma ürünlerine özellikle özel günler için özel kutular yaptırmaktadır. Ambalaj tasarımlarının estetik değerlerinin yüksek olması tüketicilerin evlerinde bir zamanlar kullandıkları şekerlikleri kullanmalarına gerek bırakmamaktadır. Artık tüketiciler misafirlerine özel kutularda aldıkları şekerleri, çikolataları ikram etmektedirler. Tüketildikten sonra atılan genelde karton ya da plastikten yapılmış bu ambalajlar büyük ölçüde eski tarz cam ve seramik şekerliklerin yerini almıştır. Bu çalışmada ele alınacak konu özenle seçilmiş misafir şekerlikleri ve zamanla onların yerini alan ambalajlardır. Çalışmada misafirliğe dair nesneler, bu nesnelerin zamanla kaybolması, bu nesnelerden biri olan şekerlikler ve çeşitleri, zamanla gelişen ambalaj tasarımı ve bu ambalaj tasarımlarının örneklere dayalı incelemesi yapılacaktır. The meaning of guest or visitor in Turkish Dictionary is “a person that visits somewhere or someone’s house for staying a short time”. However, this word has much more special meaning for the hosts. Especially in Anatolia, hosting guest with an attentive manner is the most important part of hospitality. Nowadays, due to the intense work pressure, people that are living in crowded cities such as Istanbul, Ankara and Izmir, couldn’t visit each other. However, on special days such as festivals, visiting is tried to be implemented. The most important ritual during that visiting is serving cologne and candy to the guests. The bowls for candy, chocolate or Turkish delight is especially made from glass or ceramic. Recently, by the development of packaging industry and packaging design, many companies produce special packages for their products according to the meaning of special days. The high aesthetic value in that package designs made them more preferable for customers with respect to the old style candy bowls. Those packages, especially made from cardboard or plastic and discarded after consumed, are mainly used instead of glass and ceramic candy and chocolate bowls. In this study, the old style candy bowls and the new style packages that take their place will be discussed. The objects of hosting, disappearance of those objects, the candy bowls and their types as an example of those disappeared objects, development of packaging design will be studied.